Aziz Nesin’in Fil Hamdi isimli kitabı, 2004 yılında yayınlanmış olan bir eserdir. Kitapta yirmi iki öykü bulunmaktadır. Kitap, yazarın mizahi ve toplumsal eleştirilerine odaklanan bir tarzda kaleme alınmıştır.
Fİl Hamdi öyküsünde, İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün telgraf çektiği taşra illerinde bir dolandırıcı olan Fil Hamdi’nin yakalanması için yapılan çalışmalar konu edilmektedir. Polisler, Fil Hamdi’yi yakalamak için şüphelenilen herkesi tutuklamaktadır. Ancak komiser, gözüne kestirdiği kişilerin gerçek Fil Hamdi olmadığına karar verir. Hikaye, Aziz Nesin’in toplumsal sorunlara dikkat çektiği bir örnek olarak kabul edilebilir.
Yepetaş öyküsünde, iş arayan Nuri adlı bir adamın hikayesi anlatılır. Arkadaşının iş teklifiyle bir işyerinde staj görür ve beş yüz lira maaş almaya başlar. Ancak işyerinin işleyişi oldukça absürt ve saçmadır. İşte Yepetaş’ın iş sistemi bu şekildedir. Bu öyküde de Aziz Nesin, toplumda gözlemlediği haksızlıkları ve absürtlükleri mizahi bir dille ele almaktadır.
Düdüklü Tencere Fabrikası öyküsünde, yazarlar ve gazeteciler tarafından düdüklü tencere fabrikasına röportaj yapmak için ziyaret edilen bir fabrika anlatılır. Ancak ortaya çıkan gerçekler, fabrikanın aslında yurtdışından getirilen parçaları birleştirerek düdük ve tencere olarak piyasaya sürdüğünü ortaya çıkarır. Aziz Nesin bu öyküde, toplumdaki yanıltıcı reklamcılık ve hileli iş pratiklerini eleştirmektedir.
Mucize Aynalar öyküsünde, yedek parça ithalatçısı Davut Soyuvar’ın apartmanında bir ziyafet vardır. Mucize aynalarından bahsedilir ve herkesin merakla geçmiş kayıtlarını görebileceği söylenir. Ancak aynaların gerçekleri ortaya çıkarmasının sonucunda, kadınların ve politikacıların korkuları ve sırları gün yüzüne çıkar. Bu öyküde Aziz Nesin, insanların maddi ve manevi sırlarının ve korkularının nasıl toplumda etkili olduğunu anlatmaktadır.
Çete öyküsünde, bir hırsızın çaldığı bir çanta yoluyla başlayan olaylar anlatılır. Çantanın sahibi olan kadın, çantasının kimden çalındığını sorgulayan hırsızla birlikte çeşitli kişilere giderek olayı çözmeye çalışırlar. Ancak her seferinde başka bir kişinin adını söyleyen herkes, sonunda gerçek hırsızı bulurlar. Aziz Nesin bu öyküde, insanların birbirlerini suçlama, sorumluluktan kaçma ve yanlış anlamalar üzerine kurulu olumsuz ilişkilerini ele almaktadır.
Plajda Bir Adam Boğuldu öyküsünde, bir adamın plajda boğulmasıyla başlayan olaylar anlatılır. Plajda bulunan herkes, ölen adamın kim olduğunu merakla tartışırken yaşanan karışıklıklar ve insanların ölüm hakkında yaptıkları yorumlar, toplumdaki dedikodu ve insanların merak duygusunu mizahi bir dille ele almaktadır.
Belediye Reisi Nasıl Olmalı? öyküsünde, kasabada gerçekleşen belediye seçimleri konu edilir. İki parti adayı arasındaki mücadelede, eski muhtar olan Beşir Efendi’nin karizmatik kişiliği, mizahi bir dille anlatılarak toplumdaki siyasi oyunları ve yozlaşmayı ele almaktadır.
Sınır Üstündeki Ev öyküsünde, sınır üstünde bulunan bir evde sürekli hırsızların işlediği hırsızlık olayları anlatılır. Ancak polis ve jandarma bu eve bakmadığı için hırsızlar kolaylıkla işlerini gerçekleştirebilmektedir. Ev sahibi ise artık hırsızlarla yaşamaya razı olur. Aziz Nesin bu öyküde, güvenlik eksikliği ve sistemdeki aksaklıkların sonuçlarını anlatarak toplumdaki adaletsizliklere dikkat çekmektedir.
Striptiz Basri öyküsünde, yoksul bir adam olan Basri’nin gazinoda tanıştığı kadınla ilişkisi anlatılır. Kadının etkisinde kalan Basri, kariyeri ve ailesi üzerinde büyük bir etkiye sahip olur. Ancak gerçekler ortaya çıktığında Basri’nin hayatı tamamen değişir ve tımarhaneye düşer. Bu öyküde Aziz Nesin, insanların başkalarının etkisine girmesi sonucunda yaşadıkları trajikomik durumları ele almaktadır.
Kimine Talih Kimine Kör Salih öyküsünde, bir adamın sürekli şanssızlık yaşaması ve yakaladığı fırsatların tam tersi şekilde sonuçlanması anlatılır. Adamın hayatına giren bir kişi olan Salih’in şans getirdiği düşünülürken, aslında tam tersi olan şanssızlıkla yaşayan biri olduğu ortaya çıkar. Bu öyküde Aziz Nesin, insanların yaşadıkları şanssızlıkları ve hayatın akışına karşı çıkışlarını ele almaktadır.
Yağma mı Var? öyküsünde, İstanbul’a iş için gelen bir adamın gazinoda tanıştığı kadınla yaşadığı olaylar anlatılır. Adamın başına gelen sürekli kötü olaylar, yanlış anlamalar ve dolandırıcılıklarla dolu bir geceye dönüşür. Bu öyküde Aziz Nesin, insanların saf ve iyi niyetli olmaları sonucu başlarına gelen olumsuz olayları ele almaktadır.
Anahtar öyküsünde, bir adamın gazinoda tanıştığı bir kadınla yaşadığı olaylar anlatılır. Kadın, adamı eve davet eder ve ona bir anahtar verir. Ancak daha sonra anlar ki, eve girdiğinde başka kişiler de aynı anahtarı aramaktadır. Bu öyküde Aziz Nesin, insanların yanlış anlamalar, dolandırıcılıklar ve tuzağa düşmeleri üzerine kurulu bir mizah anlatmaktadır.
Bir Kız Nikâh Günü Kaçmıştı öyküsünde, bir genç kızın düğün gününde kaçması ve ardından yaşanan olayları anlatılır. Kaçan kızın ailesiyle yaşanan sürtüşme ve damadın başını derde sokmasıyla gelişen olaylar, evlilik ve ilişkilerin absürtlüğünü ele almaktadır.
Neveser’den Eser Yok öyküsünde, bir memura Akasyaları Bitten Koruma Cemiyeti’ne davet olduğunu söyleyen bir genç adamın yol açtığı olaylar anlatılır. Ancak cemiyet aslında hiçbir zaman var olmamıştır. Bu öyküde Aziz Nesin, insanların kolayca kandırılma yetilerini eleştirmektedir.
Zekanızı Bileyiniz öyküsünde, Sherlock Holmes ve Nat Pinkerton adlı polis hafiyesinin bir telefon şakası yoluyla kendilerini bir cinayet olayının içinde bulmaları anlatılır. Ancak hikaye sonunda gerçek bir cinayet işlendiği ortaya çıkar ve polisler olayı çözmeye çalışırlar. Aziz Nesin bu öyküde, kurgusal dedektif karakterler ve toplumsal çöküntü arasında bir denge kurarak mizah ve gerçeği birleştirmektedir.
Sinir Doktoru öyküsünde, sinir hekimi olan bir genç doktorun işyerinde beklediği fakat hiçbir hastanın gelmemesi üzerine yaşadığı sıkıntılar anlatılır. Genç doktor, neden muayene olmak isteyen hastaların gelmediğini düşünerek hayal kırıklığına uğrar. Bu öyküde Aziz Nesin, sosyal çalkantıların ve toplumdaki psikolojik durumların insanların sağlıklarına olan etkilerini ele almaktadır.
Tebelleş öyküsünde, kırk üç yaşında bir memur olan bir adamın komik ve absürt bir şekilde yaşadığı olaylar anlatılır. Adam, emaneten bıraktığı değerli evrakları unutarak bir kişinin evine gider ve ardından yaşanan karmaşık ve alışılmadık olaylar zinciriyle karşılaşır. Bu öyküde Aziz Nesin, insanların dikkatsizlikleri ve yanlış anlaşılmalardan kaynaklanan absürtlükleri ele almaktadır.
Değerlendirme öyküsü, kitabın son öyküsüdür. Mehmet Nusret Nesin hakkında genel bir değerlendirme yapılır. Nesin’in eserlerinin mizahi ve toplumsal eleştirilerine odaklandığı, Cumhuriyet Dönemi’nin önemli yazarlarından biri olduğu belirtilir. Fil Hamdi kitabının, Nesin’in mizahi ve eleştirel stilini yansıtan ve toplumdaki sorunlara dikkat çeken öykülerin bulunduğu bir eser olduğu vurgulanır.
Bu kitap, Aziz Nesin’in okuyucularını güldürürken düşündüren ve toplumda var olan sorunlara dikkat çeken bir tarzda yazdığı bir koleksiyondur. Nesin’in eserlerini sevenler ve toplumsal konulara ilgi duyan okurlar için keyifli bir okuma deneyimi sunmaktadır.